Halk arasında idrar yolları infeksiyonu olarak da adlandırılan üriner sistem infeksiyonu terimi, üriner sistemde bakterilerin neden olduğu bir grup klinik tabloyu tanımlamaktadır. Üriner sistem infeksiyonları erişkinlerde bakteriyel infeksiyonların en sık görülen tipidir. Her iki cinste ve tüm yaş gruplarında görülebilmektedir. Kadınlarda çocukluk ve erişkin dönemi boyunca erkeklerden çok daha yaygındır ve yaşla birlikte artış göstermektedir. 20-40 yaş arasındaki kadınların yaklaşık %25-35'inin üriner sistem infeksiyonu geçirdiği bildirilmektedir
İdrar yaparken yanma, sık idrara çıkma yakınmaları temel yakınmalardır. Beraberinde eğer böbrek tutulumu da olursa ateş yüksekliği de eşlik edebilir Klinik olarak üriner sistem infeksiyonları beşe ayrılır.
1. Basit sistit
Hemen daima kadınlarda görülür ve ateşin eşlik etmediği idrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma yakınması vardır. Etkeni saptamak için idrar kültürü alınmasına gerek olmaksızın kısa süreli antibiyotik tedavine yanıt verir.
2. Akut pyelonefrit
Böbrek tutulumunun da olduğu üriner sistem infeksiyonudur. İdrara yaparken yanma ve sık idrara çıkma yakınmasına ateş ve böbreklerin bulunduğu yere uyan yan ağrısı eşlik eder. Eğer hastanın infeksiyonu ağır seyrediyorsa idrar kültürü için idrara örneği alındıktan sonra bu soruna yol açabilecek tüm bakterileri kapsayan antibiyotik tedavisi hemen başlanmalıdır. İdrara kültürü sonucunda etken ve antibiyotik duyarlılığı saptanınca direkt etkene yönelik tedaviye geçilir. Tedavi süresi 10 - 14 gün olmalıdır.
3. Komplike üriner sistem infeksiyonu
İdrara yollarında infeksiyonun gelişmesini olaylaştıracak komplike edici bir durum (taş veya erkeklerde prostat büyümesi gibi) vardır. Klinik tablo basit sistitten akut pylonefrite kadar değişiklik gösterebilir. Yani sadece idrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma olabilir ya da bu tabloya ateş de eklenebilir. Temel tedavi altta yatan komplike edici faktörü ortadan kaldırmaktır. Ancak infeksiyonun tedavisi için mutlaka antibiyotik tedavisi de başlanmalıdır.
4. Asemptomatik bakteriüri
Hastanın hiç yakınması olmamasına karşın idrarda bakteri olmasıdır. Bu durumdaki iki hasta grubu mutlaka tedavi edilmelidir. Bu hastalar gebeler ve idrar yollarına cerrahi girişim yapılacak olanlardır. Gebelerde asemptomatik bakteriüri erken doğuma yol açabilir. İdrar yollarına girişim yapılacak hastalarda ise idrar mutlaka steril olmalıdır. Eğer bu sağlanmadan cerrahi girişim yapılırsa idrar yollarındaki bakterinin kana karışması ve tüm vücuda yayılan infeksiyon gelişme riski vardır.
5. Tekrarlayan üriner sistem infeksiyonu
Hastanın bir yıllık süre içinde tedaviye karşın ikiden fazla üriner sistem infeksiyonu atağı geçirmesi demektir. Eğer altta yatan bir neden varsa mutlaka öncelikle bu neden düzeltilmeli eğer bu saptanamamışsa uygun dozda uygun süreli antibiyotik tedavileriyle hasta tedavi edilmelidir.
Üriner sistem infesiyonları uygunsuz Üriner Sistem İnfeksiyonlarının olduğu en sık infeksiyonlardan biridir ve hastanın kendi başına antibiyotik kullanmaması, üriner sistem infeksiyonu yakınmaları olduğunda mutlaka bir İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanına danışması gerekir.